دیسک گردن یک اختلال است که در آن بخشی از دیسکهای میانی مهرههای گردن به سمت کانال نخاعی یا ریشههای عصبی فشار میآورد و باعث درد، سوزش، کرختی، تنگی عضلات، کاهش حرکتپذیری گردن و اختلالات عصبی میشود. دیسک گردن میتواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله پیری، آسیب، تصادف، ورزش، فعالیتهای تکراری یا نامناسب گردن یا بیماریهای مزمن. دیسک گردن میتواند باعث علائمی مانند سرگیجه، تاری دید، گوشدرد، کاهش شنوایی، تنگی نفس، تپش قلب، تعریق، تهوع یا استفراغ شود. درمان دیسک گردن بستگی به شدت، مدت زمان و علت علائم دارد و ممکن است شامل درمانهای غیر جراحی مانند داروها، گردنبند، فیزیوتراپی، تزریقها یا درمانهای جراحی مانند دیسککتومی، فیوژن یا آرتروپلاستی باشد.
علائم و نشانههای دیسک گردن
همانطور که گفته شد دیسک گردن یک اختلال است که در آن بخشی از دیسکهای میانی مهرههای گردن به سمت کانال نخاعی یا ریشههای عصبی فشار میآورد و باعث درد، سوزش، کرختی، تنگی عضلات، کاهش حرکتپذیری گردن و اختلالات عصبی میشود . برخی از علائم و نشانههای دیسک گردن عبارتند از:
- درد گردن که ممکن است به شانهها، بازوها، دستها یا سر منتشر شود .
- سوزش، خارش، مورمور یا کاهش حس در شانهها، بازوها، دستها یا انگشتان .
- ضعف عضلانی یا کاهش قدرت در شانهها، بازوها، دستها یا انگشتان .
- کاهش انعطافپذیری یا حرکتپذیری گردن .
- سرگیجه، تاری دید، گوشدرد، کاهش شنوایی، تنگی نفس، تپش قلب، تعریق، تهوع یا استفراغ .
ارتباط دیسک گردن و سرگیجه
سرگیجه یک احساس ناپایداری، چرخش یا حرکت نامنظم محیط است که ممکن است با تعادل، هماهنگی، بینایی یا شنوایی مشکل داشته باشد. سرگیجه میتواند دلایل مختلفی داشته باشد، از جمله اختلالات گوش، مغز، قلب، عروق، متابولیسم یا داروها. اما یکی از علل شایع سرگیجه، دیسک گردن است .
دیسک گردن میتواند باعث سرگیجه شود به دلیل اینکه:
- فشار بر روی ریشههای عصبی گردن میتواند باعث اختلال در ارسال سیگنالهای حسی از گردن به مغز شود و مغز را در تفسیر موقعیت سر و بدن گیج کند .
- فشار بر روی آرتریت های گردن میتواند باعث کاهش خونرسانی به مغز شود و مغز را در انجام عملکردهای حیاتی مانند تعادل، هماهنگی و بینایی مختل کند .
- فشار بر روی ستون فقرات گردن میتواند باعث اختلال در جریان مایع مغزی-نخاعی شود و مغز را در تنظیم فشار داخل جمجمه ناراحت کند .
چگونه بفهمیم که سرگیجه ما ناشی از دیسک گردن است؟
برای تشخیص دیسک گردن به عنوان علت سرگیجه، لازم است که به پزشک مراجعه کنید و معاینات لازم را انجام دهید. پزشک ممکن است از شما در مورد علائم، شرایط و تاریخچه پزشکی خود بپرسد و گردن، سر و گوش شما را بررسی کند. پزشک ممکن است از شما بخواهد که تستهایی مانند:
- تست حرکت گردن: شما باید گردن خود را به سمتهای مختلف بچرخانید و پزشک میزان درد، محدودیت و سرگیجه شما را ارزیابی میکند.
- تست حرکت چشم: شما باید چشمهای خود را به سمتهای مختلف حرکت دهید و پزشک وضعیت، سرعت و هماهنگی چشمهای شما را بررسی میکند.
- تست حرکت سر: شما باید سر خود را به سمتهای مختلف تکان دهید و پزشک تعادل، هماهنگی و سرگیجه شما را ارزیابی میکند.
- تست حرکت بدن: شما باید بدن خود را به سمتهای مختلف حرکت دهید و پزشک تعادل، هماهنگی و سرگیجه شما را ارزیابی میکند.
را انجام دهید. پزشک ممکن است همچنین از شما بخواهد که آزمایشهای تصویربرداری مانند:
- رادیوگرافی گردن: یک تصویر از استخوانها و مفاصل گردن شما را نشان میدهد و میتواند نشان دهنده تغییرات ساختاری، فشار بر روی ریشههای عصبی یا کانال نخاعی باشد.
- MRI گردن: یک تصویر از بافتهای نرم گردن شما را نشان میدهد .
درمان دیسک گردن و سرگیجه
درمان دیسک گردن و سرگیجه بستگی به شدت، مدت زمان و علت علائم دارد. در بیشتر موارد، درمان غیر جراحی میتواند برای درمان گردن درد ناشی از دیسک گردن کافی باشد. برخی از روشهای درمان غیر جراحی عبارتند از:
- مراقبت خودی: شامل استراحت، کاهش فعالیتهای تحریککننده درد یا سرگیجه، استفاده از یخ یا گرما بر روی گردن، مصرف داروهای ضد التهاب یا ضد درد، استفاده از گردنبند یا وسایل حمایتی دیگر .
- فیزیوتراپی: شامل تمرینات تقویت کننده و انعطافپذیری گردن، ماساژ، الکتروتراپی، یوگا، طب سوزنی یا روشهای دیگر که میتوانند به بهبود عملکرد گردن، کاهش درد و سرگیجه و افزایش تعادل و هماهنگی کمک کنند .
- درمانهای دارویی: شامل تجویز داروهایی مانند مسکنها، ضد التهابها، عضلهافزای، ضد اضطراب، ضد تهوع، ضد سرگیجه یا داروهای دیگر که میتوانند به کنترل علائم کمک کنند .
- درمانهای تزریقی: شامل تزریق داروهایی مانند کورتیکواستروئیدها، بوتاکس، مایعات مغذی یا داروهای دیگر به داخل یا اطراف ریشههای عصبی، آرتریها یا ستون فقرات گردن که میتوانند به کاهش التهاب، فشار و درد کمک کنند .
در برخی موارد، درمان جراحی ممکن باشد ضروری باشد. درمان جراحی میتواند شامل عملهایی مانند:
- دیسککتومی: یک عمل که در آن بخش فشرده شده یا آسیب دیده از دیسک حذف میشود و فضای بین مهرهها را باز میکند .
- فیوژن: یک عمل که در آن دو یا چند مهره با یکدیگر متصل میشوند و جلوگیری از حرکت آنها را میکند .
- آرتروپلاستی: یک عمل که در آن دیسک آسیب دیده با یک دیسک مصنوعی جایگزین میشود و حرکتپذیری گردن را حفظ میکند .
هدف از درمان جراحی کاهش درد، بهبود عملکرد عصبی، افزایش تعادل و هماهنگی و جلوگیری از بروز مجدد دیسک گردن است .
راه های پیشگیری
دیسک گردن و سرگیجه دو عارضهای هستند که میتوانند کیفیت زندگی شما را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. دیسک گردن به وجود آمدن فشار بر روی دیسکهای میانی مهرههای گردن است که باعث درد، سوزش، کرختی، تنگی عضلات، کاهش حرکتپذیری گردن و اختلالات عصبی میشود. سرگیجه احساس ناپایداری، چرخش یا حرکت نامنظم محیط است که ممکن است با تعادل، هماهنگی، بینایی یا شنوایی مشکل داشته باشد. دیسک گردن میتواند یکی از علل شایع سرگیجه باشد.
برای پیشگیری از دیسک گردن و سرگیجه، شما میتوانید چند راهکار ساده و موثر را انجام دهید. این راهکارها عبارتند از:
- رعایت اصول ارگونومی: ارگونومی شناخت علمی از رابطه بین انسان و محیط کار است. برای رعایت اصول ارگونومی، شما باید مواظب باشید که وضعیت بدنی، ابزارها، میز و صندلی، نور و صدا را به گونهای تنظیم کنید که به حداقل رساندن استرس و فشار بر روی گردن، سر و بدن شما کمک کند. برای مثال، شما باید:
- گردن خود را در یک زاویه طبیعی و راست نگه دارید و از خم شدن یا چرخیدن زیاد آن جلوگیری کنید.
- صفحه نمایش کامپیوتر یا تلفن همراه را در سطح چشم یا کمی پایینتر از آن قرار دهید و از نزدیک یا دور بودن زیاد آن از چشمها خودداری کنید.
- میز و صندلی خود را به اندازه و ارتفاع مناسب تنظیم کنید و از پشتیبانی مناسب برای پشت و کمر خود استفاده کنید.
- ابزارهایی مانند موس، کیبورد، قلم یا دفتر را در فاصله مناسب از خود قرار دهید و از فشار زیاد بر روی آنها خودداری کنید.
- نور محیط را به گونهای تنظیم کنید که نه خیلی روشن و نه خیلی تاریک باشد و از تابش مستقیم نور خورشید یا چراغهای مصنوعی بر روی چشمها جلوگیری کنید.
- صدای محیط را به گونهای کنترل کنید که نه خیلی بلند و نه خیلی آرام باشد و از شنیدن صداهای ناهماهنگ یا ناجوانمردانه خودداری کنید.
- ورزش منظم: ورزش منظم میتواند به تقویت عضلات، افزایش انعطافپذیری، بهبود گردش خون، کاهش استرس و افزایش اعتماد به نفس شما کمک کند. برای پیشگیری از دیسک گردن و سرگیجه، شما باید حداقل ۳۰ دقیقه در روز، ۵ روز در هفته ورزش کنید. برای مثال، شما میتوانید:
- تمرینات تقویت کننده و انعطافپذیری گردن را انجام دهید. این تمرینات میتوانند شامل چرخش، خم شدن، کشیدن یا فشردن گردن با دست یا وسایل دیگر باشند. اما مراقب باشید که از حرکات ناگهانی یا زیاد گردن خودداری کنید و در صورت درد یا سرگیجه، تمرین را متوقف کنید.
- ورزشهای کاردیوواسکولار را انجام دهید. این ورزشها میتوانند شامل پیادهروی، دویدن، دوچرخهسواری، شنا، رقص یا ورزشهای دیگر باشند. اما مراقب باشید که از ورزشهایی که باعث لرزش، ضربه یا فشار بر روی گردن میشوند، مانند بوکس، بدنسازی یا فوتبال خودداری کنید.
- ورزشهای آرامشبخش را انجام دهید. این ورزشها میتوانند شامل یوگا، تایچی، مدیتیشن یا تنفس عمیق باشند. این ورزشها میتوانند به کاهش استرس، افزایش تعادل و هماهنگی و بهبود وضعیت بدنی شما کمک کنند.
نتیجه گیری
دیسک گردن یک اختلال رایج است که میتواند باعث درد و سرگیجه شود. علت دیسک گردن ممکن است پیری، آسیب، تصادف، ورزش، فعالیتهای تکراری یا نامناسب گردن یا بیماریهای مزمن باشد. دیسک گردن با فشار بر روی دیسکهای میانی مهرههای گردن، ریشههای عصبی، آرتریها یا ستون فقرات گردن، میتواند اختلال در عملکرد گردن، مغز، گوش، قلب، عروق یا متابولیسم ایجاد کند. دیسک گردن میتواند با درمانهای غیر جراحی یا جراحی درمان شود. برای پیشگیری از دیسک گردن و سرگیجه، لازم است که اصول ارگونومی را رعایت کنید، ورزش منظم انجام دهید، استرس را کاهش دهید، سبک زندگی خود را اصلاح کنید و در صورت بروز علائم به پزشک مراجعه کنید.